KM : การพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงบ้านใหม่ราษฎร์เจริญ โดย พีรวัฒน์ ช่องท้วม

      บ้านใหม่ราษฎร์เจริญ หมู่ที่ 9 ตำบลลาดทิพรส อำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์ เป็นหมู่บ้านที่เข้าร่วมโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ต้นแบบขยายผลประจำปีงบประมาณ 2558 โดยบ้านใหม่ราษฎร์
เจริญ ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำการเกษตรกรรมพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ไร่ ปัญหาหลักของคนในชุมชนคือต้นทุนการผลิตมีราคาสูง ประชาชนขาดความรู้และเทคโนโลยีใหม่ๆ ในการพัฒนาอาชีพ ฯลฯ
การขับเคลื่อนปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของบ้านใหม่ราษฎร์เจริญ หมู่ที่ 9 ตำบลลาดทิพรส       ตามขั้นตอนกระบวนการขับเคลื่อนโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ ระดับ “พออยู่ พอกิน”        ได้ดำเนินการจัดเวทีประชาคมเพื่อรับทราบแนวทางการขับเคลื่อนหมู่บ้านฯ โดยร่วมกับ ผู้นำในหมู่บ้าน จัดเวทีประชาคมครัวเรือนต้นแบบ จำนวน 30 ครัวเรือน เข้ารับการฝึกอบรมแนวทางการใช้ชีวิตตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ประเมินหมู่บ้านตามแบบประเมินหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ของกระทรวงมหาดไทย          และประเมินความสุขมวลรวมของหมู่บ้านโดยกระบวนมีส่วนร่วม วิเคราะห์ข้อมูลหมู่บ้านเพื่อทบทวนแผนชุมชน แผนชีวิต จัดกิจกรรมสาธิตการเลี้ยงไก่พันธุ์ไข่และการปลูกไม้ผลยืนต้น เป็นการฝึกทักษะและปฏิบัติกิจกรรมในเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง หลังจากการดำเนินการดังกล่าวแล้ว ทำให้ครัวเรือนต้นแบบได้รู้จักตนเอง และได้ประสานหน่วยงานภาคีที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ เข้าร่วมให้ความรู้ในการสาธิตกิจกรรม ปัจจุบันมีการปลูกผักสวนครัวทุกครัวเรือน มีการรวมกลุ่มกันแปรรูปหน่อไม้ซึ่งมีอยู่มากในพื้นที่ กลุ่มทำน้ำพริกแกง กลุ่มเลี้ยงไก่         พันธุ์ไข่ เพิ่มขึ้นในหมู่บ้าน ชุมชนมีกิจกรรมส่งเสริมการออม ชุมชนมีการจัดการหมู่บ้านที่เป็นสัดส่วน มีการจัดทำป้ายชื่อตามคุ้ม มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างคุ้มรวมทั้งจัดกิจกรรมสร้างความสมานฉันท์และให้การเรียนรู้เรื่องการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข โดยการส่งเสริมการเลือกตั้ง การไปใช้สิทธิ์ ไม่ขายเสียงเคารพในสิทธิเสรีภาพของคนอื่น ที่อาจแตกต่างกัน แต่อยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข กิจกรรมสุดท้ายคือ การติดตาม ประเมินผลความสุขมวลรวมและการจัดการความรู้วิธีการพัฒนาหมู่บ้าน          อันจะส่งผลให้หมู่บ้านมีการใช้ชีวิตตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ประชาชนมีความสุข ชุมชนมีความเข้มแข็งอย่างยั่งยืน และเป็นต้นแบบต่อไป
ซึ่งจากการดำเนินการดังกล่าวพบว่าในส่วนของหน่วยงานทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องเกิดการบูรณาการงานร่วมกันมีการวางเป้าหมายการพัฒนาเดียวกัน ก่อให้เกิดการพัฒนาอย่างเป็นรูปธรรมมากขึ้น ในส่วนของชุมชนพบว่าประชาชนในชุมชนเกิดการตื่นตัว เริ่มตระหนักและมีการน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดำรงชีวิตมากขึ้น แม้จะเป็นเพียงจุดเริ่มต้นในการพัฒนาหมู่บ้านบ้านใหม่ราษฎร์เจริญให้เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบของอำเภอ แต่จากการเข้ามามีส่วนร่วมของคนในชุมชนและภาคีเครือข่ายพัฒนาครั้งนี้  นับเป็นจุดเริ่มต้นที่ดี ที่หมู่บ้านบ้านใหม่ราษฎร์เจริญแขมสามารถพัฒนาไปสู่ความยั่งยืนได้ไม่ยากเพราะการพัฒนาครั้งนี้เกิดจากกระบวนการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนอย่างแท้จริง

          บันทึกขุมความรู้ ( Knowledge Assets)
               ๑) การประสานงาน การวางแผนการฝึกอบรมร่วมกันระหว่างพัฒนากรผู้รับผิดชอบ แกนนำหมู่บ้านที่ผ่านการฝึกอบรม
                ๒) การวิเคราะห์ผู้มีส่วนได้ ส่วนเสียในการดำเนินโครงการฯ การคันหาผู้มีอิทธิพลทางความคิดต่อคนในชุมชนในการช่วยสนับสนุนการดำเนินงานตามโครงการฯ
                ๓) ผู้นำหมู่บ้าน/แกนนำชุมชน มีความเข้มแข็ง และมีความมุ่งมั่นในการพัฒนาหมู่บ้านตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
                ๔) ครัวเรือนต้นแบบมีความพร้อมและมีความสามัคคีในการขับเคลื่อนการดำเนินงานฯ
                ๕) สมาชิกในครอบครัวของครัวเรือนต้นแบบมีความสามัคคีและให้การสนับสนุนครัวเรือนต้นแบบในการเข้าร่วมโครงการฯ
                ๖) ครัวเรือนต้นแบบมีความเข้าใจในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ๓ ห่วง ๒ เงื่อนไข กิจกรรมของเศรษฐกิจพอเพียง ๖ ด้าน ๑๒ กิจกรรม และการเกณฑ์การประเมินการจัดระดับหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ๔ ด้าน ๒๓ ตัวชี้วัด
                ๗) คนในหมู่บ้านมีความสามัคคีและมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรมเศรษฐกิจพอเพียง
                ๘) การศึกษาดูงานในหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบที่มีบริบท สภาพแวดล้อม วัฒนธรรมประเพณีใกล้เคียงกัน
                ๙) การได้รับการสนับสนุนการดำเนินงานจากภาคีพัฒนาทุกภาคส่วน
                ๑๐) การสนับสนุนงบประมาณตามโครงการให้กับครัวเรือนต้นแบบในการดำเนินกิจกรรม
                ๑๑) การมีกิจกรรมต่อเนื่องหลังจากเสร็จสิ้นการฝึกอบรม
                ๑๒) การติดตามและสนับสนุนการดำเนินงานอย่างต่อเนื่องของเจ้าหน้าที่และภาคีพัฒนา
            แก่นความรู้ ( Core Competency ) ผลที่เกิดจากการดำเนินโครงการ/กิจกรรม ดังนี้
 ผู้นำชุมชนมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ
 ความรู้ ความเข้าใจและกระบวนการเรียนรู้ของแกนนำและครัวเรือนต้นแบบในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
 การทำงานแบบบูรณาการ
 ความเชื่อมั่นและศรัทธาของแกนนำชุมชน/ครัวเรือนต้นแบบต่อเจ้าหน้าที่
          กลยุทธ์ในการทำงาน
            ๑. การมีส่วนร่วมในการดำเนินงานทุกขั้นตอนของผู้นำหมู่บ้านและครัวเรือนต้นแบบ
            ๒.  การสร้างความเข้าใจให้กับแกนนำชุมชนและครัวเรือนต้นแบบในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรมเศรษฐกิจพอเพียง เกณฑ์ประเมินหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง
            ๓. การวิเคราะห์ผู้มีส่วนได้ ส่วนเสียในการดำเนินโครงการฯ การค้นหาผู้มีอิทธิพลทางความคิดต่อคนในชุมชนในการช่วยสนับสนุนการดำเนินงานตามโครงการฯ
            ๔. การประสานภาคีพัฒนาในการสนับสนุนการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ
            ๕. การประชาสัมพันธ์การดำเนินงานหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นฯ ในการประชุมกำนันผู้ใหญ่บ้าน ผู้นำกลุ่ม องค์กรในระดับตำบล
            ๖. การติดตาม ส่งเสริม สนับสนุนการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง

ชื่อ – นามสกุล นายพีรัวฒน์  ช่องท้วม
ตำแหน่ง นักวิชาการพัฒนาชุมชนปฏิบัติการ
สังกัด สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอตาคลี
เบอร์โทรศัพท์ที่ติดต่อได้สะดวก 08-3039-6475